armut köyünün manzum hikayesi

ARMUT KÖYÜ’NÜN MANZUM HİKÂYESİ

Ay doğar Karataş’tan

Batışı bir başkadır yayladan.

Kim bilir, kaç kişiler izledi,

Şu Pınar Başından su içip de oh! Çekti

Sorardık büyüklere, geçmişlerini,

Kimse bilmezdi nereden geldiklerini

Kimilerine göre, yörüklerden gelme,

Kimilerine göre uşak gelmiş beylere

Osmanlı’dan kalma şu toprak düzeni,

Mülk edinmiş ağalar, zeamet gereği.

Paşaymış onların da geçmişi,

Torunu Polat Bey böyle anlatıvermişti.

Mahmut Bey’dir bilinen ilk ağa,

Bir çift öküz ile uşak duranlar

Dördüncü göbekten dedelerimizdir

Marangoz Mustafa ile Kara Musa

Tek gözlü, kara örtülü damda

Yıllarca uşaklık yapmışlar ağaya.

Kimileri isyan etmiş,

Dayanamamış ağanın yaptıklarına

Akşamları oturup meclis kurmuşlar,

Ağalıktan kurtulmanın yollarını aramışlar

Daha sabah olmadan,

Dalkavuklar ağaya haber uçurmuşlar.

Ağa bu olayı duyar da durur mu,

Onlara  burada, hayır solur mu

Elebaşlarını tek tek tespit edip

Onları, burada durdurur mu?

İşler yavaş yavaş çığırından çıkar,

Yiğit olanlar, aralarında dayanışma yapar.

“Çaresi yok ağa dövülecek”

“Buradan zorla sökülecek”

Sarı oğlandır önden gidecek

Diğerleri arkadan destek verecek

Tam kıstırmışlar ki, dövülecek,

Kalmamış arkanda destek verecek.

Bakmış ağa “bu böyle olmayacak”

Bazıları köyden kovulacak.

Sarı oğlan, Gölcük, Çardak’a

Diğerleri de yaylaya kaçacak.

Yük edip sarmışlar yaylaya

Koca Mustafa, Hamdi, İyib’ler

Yayladaki boş toprağı

Kendi aralarında taksim etmişler.

Tarla kendilerinin, ev kendilerinin,

Ağayı takmaz olmuşlar.

Her fırsat bulduklarında

Ağayı dövmeye kalkmışlar

İşler çığırından yavaş yavaş çıkar,

Ağalar da artık korkmaya başlar.

Kendi aralarında düşünüp taşınmışlar,

Koca çiftliği satmak için karar almışlar.

Satışa çıkmıştır koca mülk,

Armut, Akçaköy, İğdir’e geldi bir yük.

Elde yok, avuçta yok,

Yine köylünün boynu bükük

Mülkün çoğunu alanlar,

Kendilerini hükümdar sanırlar.

Armut halkını hiçe sayıp

Muhtarlığı almaya kalkarlar

Böylece açılmıştır iki köyün arası

Başlamıştır sınır kavgası.

Köylü birlik olup söz etmiş

Verilmeyecek toprağın bir karışı

Çile dolu bir on yıl geçmiş

Herkesin önündeki sürü çoğalıvermiş

Şöyle böyle derken, borçlar ödenivermiş

Vatandaşın yüzü artık gülüvermiş

Zaman akar da akar,

Traktör çıkmış, karasaban batar.

Akçaköylüler yavaş yavaş tarla satar,

Köylüler, toprak üstüne toprak katar.

Namı nimeti koyunla keçidir.

Yaylasından soğuk sular içilir

Göz kamaştıran dağları,

Ardıç, meşe ile doludur.

Kimler geldi, kimler geçti

Aradan tam yarım asır geçti

Ne analar kaldı, ne babalar

Hepsi birer birer göç etti

Daha dün eşekle oduna gidenler,

Sırtında küreği, tarlada su çevirenler,

Kağnı ile deste çekenler

Sırt sırta verip imece edenler

Toplanırdı kahvede millet

Tuttururlardı tatlı bir sohbet

Hatıp’sız olur mu muhabbet

Gülmeden durana Allah versin kuvvet

Eğitmen eski odada ders anlatır

Muzaffer savaşta canlı tanıktır

Anılarını sanki dün gibi anlatır

Gözyaşını tutamaz sicim gibi akıtır

Al yazmalı kızlar üzüm getirirlerdi sepet sepet

Hani o sürü sahibi Selver Mehmet

Şu dünya kimine niyet, kimine kısmet

Ardı ardına gitti Koca İsmail’le Analı Memet

Hani Marangozlar, Koca Mustafalar?

Hani Kara çolak’lar, Paşa’lar?

Hani Hamdiler, Hacı Memiş’ler?

Hani güreşte köyün gururu Eyüp’ler

Koca Muhtar ile Kara Mehmet aynı tertipler

Bir bahar günü salasını verdiler.

Köylü toplandı musalla taşında

Cenaze namazını kılıverdiler

Gidenler gitti kalanlar kaldı

Gençlik uyandı, eğitime merak saldı

Cumhuriyet öğretmeni olarak

Vatanın dört bir tarafına dağıldı

Bu dizeler desten değil, yaşanmış bir öykü

Ne mutlu bana, anlatabildimse köyü

Sorarsanız kim tanıttı bu köyü

Kara Musalar’ın altıncı göbekten torundur ÖYKÜ

 

                    İsmail Acar   ARMUT KÖYÜ /YEŞİLOVA/ BURDUR

  

.